نخست بهتر است بدانیم که بهبودی از تروما (آسیب) چه چیزهایی را شامل میشود و چه چیزهایی را شامل نمیشود:
- تنها شما هستید که میتوانید بگویید مسیر بهبودی از ترومای کودکیتان چگونه خواهد بود.
- در مسیر غلبه بر آلام گذشته، چند مرحله بهبود بالینی وجود دارد که گام به گام میتوان برای رسیدن به آنها تلاش کرد.
- برای شروع فرایند بهبودی خویش، فرد باید مشتاق به گام نهادن در این مسیر باشد.
اکثر کسانی که سابقه (آسیب) ترومای ارتباطی دارند، رؤیای مشترکی در ذهنشان است: ای کاش میشد گذشتهمان را فراموش کنیم و محکوم به آن نباشیم.
اما متأسفانه چنین چیزی ممکن نیست. این رؤیا هنوز هم امید و آرزوی پنهانِ بسیاری از افرادی است که به دفتر من میآیند و درمان تروما را آغاز میکنند تا آسیبهای سالهای اولیه زندگی و دوران کودکی دردناک خود را التیام بخشند.
بهبودی فراموش کردن نیست. زدودن یادِ گذشته نیست.
پذیرش و درک این نکته بسیار مهم است که مفهوم «بهبودی» و «موفق» وابسته به هر شخص است؛ معنای آن برای هر فرد، متفاوت از دیگری و منحصر به خود وی است.
به همان شکل که هزاران راه متفاوت برای شجاع بودن وجود دارد، بهبودی موفق شما هم ممکن است نسخهای متفاوت از بهبودی من داشته باشد (و بالعکس).
پس همانطور که هر کدام از ما تعریف خاص خود از شجاعت را مییابیم، برای یافتن تعریف «بهبود موفق شخصی» نیز باید حقایق درون خود را با شرایط خارجیِ زندگیمان همسو کنیم.
هیچکس به جز شما درک و تخصصی از تجربه خودتان ندارد و فقط شما میتوانید تعیین کنید که بهبود موفق از ترومای کودکی چه تعریف و شکلی میتواند داشته باشد. با این وجود، چند مرحله بالینی مشخص وجود دارد که من هنگام کمک به مراجعانم برای غلبه بر گذشتهی دردناک خود، به دنبال رسیدن به آنها هستم. در ادامه، بیشتر از این مراحل صحبت خواهم کرد، اما ابتدا میخواهم با تعریف این که «بهبود موفق» از نظر من چه چیزی نیست، اهمیت تعریف «بهبود موفق» از دیدگاه شخصی و فردی را روشنتر کنم.
طبق تجربه شخصی و حرفهای من، بهبود موفق از ترومای کودکی موارد زیر را شامل نمیشود:
- فراموش کردن آنچه در گذشته رخ داده است.
- نداشتن هیچ احساسی در مورد گذشته خود یا سوءاستفادهکنندگان خود هنگامی که به آنان فکر میکنید.
- بخشیدن سوءاستفادهکنندگان- زیرا به شما گفته شده است یا تحت فشار قرار گرفتهاید تا برای بهبودی خود آنان را ببخشید. اما اگر به خواست و اراده خودتان چنین انتخابی کنید، داستان متفاوت است.
- جمع شدنِ دوباره اعضا و ایجاد خانوادهای شاد برای «عبور کردن» از مشکلات. موفقیت شما در بهبودی ربطی به این ندارد که شما با خانواده خود در ارتباط هستید یا نه.
- توجه نکردن و بیاعتنایی به تجربیاتِ زیسته خود و احساسات ناشی از آن برای ناراحت نکردن دیگران و تداوم روابط با آنها.
- داشتن یک زندگی «نرمال» و تعامل با جهان به شکلی که دیگران میگویند.
- حذف همیشگیِ تکانههایی که در شما میل به بیحسی، گسستگی ذهنی یا بازگشت به مواد یا رفتارهای تسکیندهنده را تحریک میکنند.
- حذف همیشگی احساس افسردگی، اضطراب، غم یا خشم و به جای آن، تنها تجربه احساسات «خوب و مثبت» و «سخت نگرفتن امور».
به تجربه من، کسانی که احساسات خود در مورد رویدادها را حس و درک نمیکنند، در واقع خودِ سوءاستفادهگران یا افرادیاند که از قربانیان تروما منفعت به دست میآورند.
با برشمردن این که بهبودی موفق از ترومای کودکی چه چیزی نیست، اجازه دهید توضیح دهم که به باور من بهبودی موفق چیست.
بهبودی موفق از ترومای کودکی شامل موارد زیر است:
- توانایی تأیید این که شما رویدادهای گذشته را تجربه کردهاید و با این حال، در اینجا و اکنون زندگی میکنید و میدانید که آن رویدادها پایان یافتهاند.
- پذیرفتن (نکته: پذیرفتن تنها یعنی تأیید آنچه هست) و تحلیل تجربیات تروما برای تشکیل روایت جامعی از تجربیات گذشته خود و درک تأثیراتشان بر شما؛ و همچنین ایجاد احساسات مناسب در مورد آن رویدادها.
- تعیین بهترین و مناسبترین محدودهها (محدودههای فیزیکی، عاطفی، روانی و مالی) که برای ایجاد احساس ایمنی، امنیت و تأیید در مسیر زندگی به کمک شما میآیند.
- داشتن انتخابهای بیشتر در نحوه مدیریت علائم تروما، و برخورداری از ابزارها و امکانات بیشتر برای مدیریت عوامل تحریککننده تروما.
- احساس پریشانی و بیپناهیِ کمتر و آرامش بیشتر (به مرور زمان) در برخورد با محرکهایی که مواجهه با آنان از گذشته تا کنون برایتان دشوار بوده است.
- مقاومت بیشتر هنگام وقوع محرکها- به خصوص وقتی احساس شرم، گناه و شک به خویشتن سربرمیآورد.
- آموزش و بازآموزی این که روابط سالم و سودمند چگونهاند؛ و حرکت به سمت تجربه این روابط.
- حرکت به سوی ساختن یک زندگی بیرونی که منطبق با خودِ درونیتان باشد، فارغ از آن چه جامعه و خانواده ترجیح میدهند.
- افزایش ظرفیت شما برای درک احساسات و بروز آنها به شکلی مسئولانه و درخور.
این فهرست تنها نوکی از یک کوه یخ است. به یاد داشته باشید که «بهبودی» و «موفق» دو مفهوم شخصی هستند: تنها کسی که میتواند تجربهی بهبودی موفق را تعریف کند، خود شما هستید. پس مشتاقانه پا به میدان بگذارید و سفر بهبودی خود را آغاز کنید.
منبع: psychology Today
نوشتهی Annie Wright LMFT
ترجمه توسط تیم ترجمه مؤسسه توسعه روانشناسی سایدا